Türkiye ve Rusya anlaştı!

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya'nın Soçi kentinde Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile görüştü. Çavuşoğlu ve Lavrov, Türkiye ve Rusya arasındaki '2021- 2022 İstişareler Planı' imza töreni ve ortak basın toplantısına katıldı. Basın toplantısında öne çıkan gelişme, Ankara ve Moskova'nın Rus koronavirüs aşısı Sputnik V'nin Türkiye'de üretimi için anlaşması oldu. Çavuşoğlu, şu ifadeleri kullandı: "Sayın Putin, Sputnik-V ile ilgili Cumhurbaşkanımıza telefonda bir teklifte bulununca, hemen Cumhurbaşkanımız Sağlık Bakanı'mıza talimat verdiler. Onun neticesinde kurumlarımız arasında mutabakat zaptı imzalandı." diyen Bakan Çavuşoğlu, "Bu işbirliğinin amacı sadece aşı tedariği değil, ortak aşı üretimidir. Türkiye'de de bu aşının üretilmesidir. Ve bu hedefe doğru ilerliyoruz."   Türkiye'ye yönelik ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırım Yoluyla Mücadele Yasası (CAATSA) kapsamında alınan yaptırım kararlarına ilişkin soruya yanıt veren Çavuşoğlu, "Türkiye olarak yaptırımlara kime yönelik ve kimin tarafından olursa olsun karşıyız. Geçmişte Avrupa Birliği'nin Rusya'ya yönelik yaptırım kararları oldu. Müzakereci ülke olarak bu kararlara katılmamız istendi, biz kesinlikle katılmadığımız gibi bu yaptırımların doğru olmadığını açıkça söyledik." ifadesini kullandı.   Yaptırımlarla sorunların çözülemeyeceğinin altını çizen Çavuşoğlu, "Aynı şekilde ABD'nin CAATSA yaptırım kararı da hem hukuken hem siyasi olarak yanlış bir karardır. Bu bizim savunma sanayimizi ve ülkemizi çok etkiledi ya da etkilemedi diye bir yorum yapmak istemiyorum çünkü kararın kendisi yanlış. Az ya da çok, güçlü ya da zayıf olması önemli değil bu yaptırım bizim egemenlik haklarımıza bir saldırıdır. Yaptırımlarla geri adım atmayacağımızı da herkes iyi bilir." dedi. Çavuşoğlu, Türkiye ile Rusya arasında yapılan S400 hava savunma sistemleri anlaşmasının CAATSA yasasından çok önce imzalandığı için yaptırım kararının hukuken yanlış olduğuna da vurgu yaparak, "S400 dahil tüm sorunları diyalogla çözmeyi tercih ettik. ABD, yaptırım kararından sonra diyalogla iş birliği içinde olmak istediğini söyledi. Biz hiçbir zaman karşı değiliz." diye konuştu.       "Başka bir ülkenin ya da herhangi bir kişinin 'Türkiye ayrılsın' deme hakkı yoktur" Çavuşoğlu, Rusya ile Libya'da kalıcı ateşkes için çok çaba sarf ettiklerini anımsatarak, Moskova'da mevkidaşı Lavrov'la tam bir günlerini ayırdıklarını fakat sonuçta tam başarı elde edemediklerini hatırlattı. Söz konusu çabaların daha sonra da birlikte sürdürüldüğünü söyleyen Çavuşoğlu, bugün gelinen noktada, bu ortak çabaların da katkısının çok olduğunu ifade etti. Çavuşoğlu, Türkiye'nin Libya'da tek çözümün siyasi çözüm olduğuna inandığını fakat darbeci Hafter tarafının tersine inanç ortaya koyup, Trablus'a saldırınca, Türkiye'nin, Libya'daki meşru hükümetle imzaladığı anlaşma gereğince verdiği danışmanlık ve diğer desteklerle sahada durumun dengelendiğini, bu savaşı hiç kimsenin kazanamayacağının ortaya çıktığını kaydetti. Şu anda siyasi sürecin devam ettiğine dikkati çeken Çavuşoğlu, Türkiye'nin bu süreci desteklemeye devam edeceğini bildirdi. Çavuşoğlu, Türkiye'nin Libya'da meşru hükümetle ve daha önceki hükümetlerle anlaşmalar imzaladığını anımsatarak, şunları söyledi: "Oradaki mevcudiyetimiz, örneğin askeri danışmanların ve eğitim çalışmalarının temelinde de bu anlaşmalar var, yani hukuki ve meşru. Dolayısıyla başka bir ülkenin ya da herhangi bir kişinin, buna Hafter dahil, Türkiye ayrılsın deme hakkı yoktur. Yönetimler değişir ama devletlerde devamlılık vardır. İmzalanan anlaşmalar devam ettiği sürece bu böyledir." Çavuşoğlu, Türkiye'nin Libya ile tarihi bağları da bulunduğunu ve Batılı ülkeler ile Türkiye'nin Libya'ya yaklaşımın farklı olduğunu belirterek, "Biz oraya hiçbir zaman sadece Türkiye'nin çıkarı için gitmedik, Libya'nın barışı, istikrarı, kazan-kazan anlayışıyla ilişkilerimizi daha da geliştirmek için gittik." dedi.   DOMATESTE İHRACAT KOTASI ARTIYOR İki ülkenin ticarette 100 milyar dolar hedefi bulunduğunu ancak salgın sebebiyle hedefin gerisine düşüldüğünü dile getiren Çavuşoğlu, "Bu trendi tersine çevirebiliriz. Ticaretimizi artırmamız lazım ve ticaretin önündeki tarifeleri ve tarife dışı engelleri kaldırmamızda fayda var. Bugün domates ve bazı ürünlerle ilgili kota artırımına, mevcut kota bittikten sonra gidileceğini duymaktan memnuniyet duyduk." diye konuştu. Çavuşoğlu, aynı şekilde tır şoförlerine yönelik kotalar ile ulaşımla ilgili kotaların da kaldırılması gerektiğine vurgu yaparak, "Domates başta olmak üzere tarım ürünlerinde ve diğer ürünlerde, Rusya'nın da Türkiye'ye ihraç ettiği ürünlerde de engelleri, tarifeleri kaldırıp ticaretimizi kolaylaştırmamız gerekiyor." ifadesini kullandı. Bu yıl Türkiye-Rusya diplomatik ilişkilerinin 100. yılını kutladıklarını hatırlatan Çavuşoğlu, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına rağmen temaslarının hız kesmediğini ve verimli şekilde devam ettiğini belirtti. Çavuşoğlu, iki ülkenin liderleri arasında samimi diyalog olduğunu vurgulayarak, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bu yıl 20 telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini kaydetti. Bakan Çavuşoğlu, ayrıca mevkidaşı Lavrov ile bu yıl 6'sı yüz yüze, 14'ü telefon ve 2'si video telekonferans (VTC) olmak üzere 22 kez görüştüklerini duyurdu. Toplantıda Yüksek Düzeyli İş Birliği Konseyi Toplantısı'nın hazırlıklarını gözden geçirdiklerini ve ikili ilişkiler ile bölgesel konulardaki iş birliğini ele aldıklarını dile getiren Çavuşoğlu, Yüksek Düzeyli İş Birliği Konseyi 9. Toplantısı'nın 2021'de iki ülke liderlerinin karar vereceği bir tarihte Türkiye'de yapılacağını söyledi. Çavuşoğlu, geçen toplantılardaki anlaşmaları da gözden geçirdiklerini ve gelecek zirvede hangi anlaşmaların imzalanacağı konusunda liste paylaşımı yaptıklarını belirterek, müzakeresi tamamlanan anlaşmaları gelecek zirvede imzalamak istediklerini anlattı. Bugün Dışişleri Bakanlıkları 2021-2022 İstişareler Planı'nı imzaladıklarını kaydeden Çavuşoğlu, "Bu planın içinde ikili düzeyde istişarelerimiz var. Bölgesel konularda yine bugüne kadar sürdürdüğümüz istişareleri gelecek yıllarda daha da derinleştirerek sürdürmek istiyoruz." dedi.   PANDEMİYE RAĞMEN 2 MİLYONDAN FAZLA RUS TURİST Çavuşoğlu, iki ülkenin ticaretten enerji ve turizme kadar yoğun iş birliği içerisinde olduğunu belirtti. Ticarette 100 milyar dolar hedefini ortaya koyduklarına fakat bunun gerisinde olduklarına dikkati çeken Çavuşoğlu, bu yıl salgın ve petrol fiyatlarındaki düşüş sebebiyle ticaret hacminde yüzde 20 düşüş olduğunu dile getirdi. Çavuşoğlu, hedeflere ulaşmak için etkili şekilde Karma Ekonomik Komisyon toplantısı yapacakları bilgisini paylaşarak, gelecek zirvede de iş forumu düzenlemeyi planladıklarını söyledi. Rus vatandaşlarının Türkiye'ye vizesiz seyahat edebildiklerini hatırlatan Çavuşoğlu, "Türk vatandaşlarına yönelik de vizelerin tamamen kaldırılması gerektiğini bugün bir kere daha vurguladık. Güvenlikle ilgili ekiplerimiz bu konuyla ilgili çalışmaya devam edecek." şeklinde konuştu. Türkiye'nin salgın tedbirleri kapsamında başlatılan, "Güvenli Turizm Sertifikasyonu"na da değinen Çavuşoğlu, "Bu yıl pandemiye rağmen tüm dünyaya örnek olan güvenli turizm önemleriyle 2 milyondan fazla Rus turisti ülkemizde ağırlamaktan büyük mutluluk duyduk." dedi. Çavuşoğlu, geçen yıl Türkiye'de 7 milyon Rus turisti ağırladıklarını hatırlatarak, koronavirüs aşısıyla Kovid-19 döneminden sonra yine aynı oranda turisti ağırlamak için birlikte çalışacaklarını dile getirdi. Koronavirüs salgınıyla mücadelede özellikle ortak aşı geliştirilmesi konusunda ilgili bakanlıkların mutabakat zaptı imzaladığını belirten Çavuşoğlu, bu konuda iş birliğinin güçlendirileceğini vurguladı. Çavuşoğlu, Rusya'yla TürkAkım Doğal Gaz Boru Hattı ve Akkuyu Nükleer Santral projeleri gibi stratejik enerji projelerinde de mesafe katettiklerinin altını çizdi.   'BÖLGESEL KONULARDA ATTIĞIMIZ ADIMLAR SOMUT SONUÇLAR DOĞURDU' Çavuşoğlu, görüşmesinde mevkidaşı Lavrov ile başta Yukarı Karabağ, Suriye, Libya, Orta Doğu ve Doğu Akdeniz olmak üzere tüm bölgesel konuları da ele aldıklarını belirterek, "Bölgesel konularda bugüne kadar gerçekleştirdiğimiz iş birliği, attığımız adımlar somut sonuçlar doğurdu." dedi. Bakan Çavuşoğlu, şunları kaydetti: "Bölgenin iki büyük ülkesi olarak iş birliğimiz somut sonuçlar doğuruyor. Karabağ konusunda bir ateşkes tesis edildi. Rusya Barış Gücü Misyonu sahada, ortak gözlem merkezimiz de kuruluyor. Bir an önce hayata geçecek ve faaliyetlerini sürdürecek. Burada amacımız kalıcı barış ve istikrar. Bunun için 6'lı format dahil tüm imkanlarımızı seferber etmemiz lazım. Güven artırıcı adımların atılması lazım. Ben inanıyorum ki bu adım atılınca kalıcı bir barışı tesis edeceğiz ve bu şekilde bölgedeki ülkeler arasındaki ilişkileri de normalleştireceğiz." Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in tüm zorluklara rağmen Ermenistan'a iyi niyet gösterip barış elini uzattığını ifade eden Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve kendisinin de defalarca Dağlık Karabağ'da kalıcı barış olursa Türkiye-Ermenistan ve Ermenistan-Azerbaycan olarak ilişkilerin normalleştirilebileceğini söylediklerini vurguladı. Çavuşoğlu, bu konudaki çalışmaları Azerbaycan'la koordine edeceklerini belirterek, arzularının bölgede barışı tesis etmek için oluşturulan misyonlara ilerleyen süreçlerde ihtiyaç kalmaması ve ekonomik ve bölgesel iş birliğinin öne çıkması olduğunu kaydetti.   SURİYE VE LİBYA Rusya ile Güney Kafkasya'daki iş birliklerini sürdürürken Suriye'de de kalıcı barış ve çözüm için çabalara devam edeceklerini vurgulayan Çavuşoğlu, "Astana formatı toplantısını burada Soçi'de yine gerçekleştirebiliriz. Anayasa Komisyonu toplantılarını destekliyoruz. Rusya'nın özellikle rejime yönelik telkinleri ve olumları katkısı fark ediliyor. Kendilerine çok teşekkür ediyoruz." dedi. Çavuşoğlu, Libya'da şu anda devam eden siyasi süreci desteklediklerini ve kalıcı çözümün herkesin yararına olduğunun altını çizdi. Bakan Çavuşoğlu, Libya'da bundan sonraki süreçte herkesin ülkede birliğin tesis edilmesi yönünde adım atması gerektiğini belirterek, darbeci Hafter'in halen bu anlayışta olmadığını üzülerek gördüklerini dile getirdi. Çavuşoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: "Son zamanlarda bize yönelik tehdit dilini kullandığını gördük ama biz bu konularda hiçbir zaman taviz vermeyiz. Milli Savunma Bakanımız da (Hulusi Akar) zaten Trablus'tan cevabını verdi. Eğer bize yönelik bir tehdit oluşursa, biz gereğini yapmakta tereddüt etmeyiz ama bu noktaya gelinmesini istemeyiz çünkü şu anda bir siyasi süreç devam ediyor. Uluslararası camianın da aynı anlayışla Libya'daki sürece katkı sağlaması gerekiyor."   KOVİD-19'A KARŞI RUSYA İLE ORTAK AŞI ÜRETİMİ Kovid-19 döneminde Türkiye'nin Rusya ile vatandaşların tahliyesi ve turizm konusu dahil iyi bir iş birliğinin olduğunu hatırlatan Çavuşoğlu, "Sayın Putin, Rus aşısı Sputnik V konusunda telefonda Cumhurbaşkanımıza bir teklifte bulununca hemen Cumhurbaşkanımız Sağlık Bakanımıza talimat verdiler ve onun neticesinde kurumlarımız arasında bir mutabakat zaptı imzalandı." dedi. Türkiye'nin, Sputnik V aşısıyla ilgili Rusya'dan bazı ilave bilgiler talep ettiğini belirten Çavuşoğlu, dün düzenlenen kabine toplantısında Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın, "Bu bilgilerin Rusya'dan gelmeye başladığını ve her şeyin yolunda gittiğini" söylediğini aktardı. Çavuşoğlu, "Bu iş birliğinin amacı ise sadece tedavi değil, ortak aşı üretimi, yani Türkiye'de de bu aşının üretilmesidir. Bu hedefe doğru olumlu bir şekilde ilerliyoruz." ifadesini kullandı.